By Abbas Yakubu Yaura
Asusun tallafawa kanan yara na Majalisar Dinkin Duniya ya bayyana cewa akalla yara 300,000 ne suka kamu da cuta mai karya garkuwar jiki a shekarar 2020, wanda ke nuna cewa a duk minti biyu yaro daya yana kamuwa da ita.
Sannan wani rahoto da UNICEF ta fitar a ranar Talata don tunawa da ranar yaki da cuta mai karya garkuwar jiki ta duniya ya bayyana cewa wasu yara 120,000 ne ke mutuwa daga cututtuka masu alaka da cuta mai karya garkuwar jiki a cikin wannan lokaci, ko kuma a duk minti biyar yaro daya ya mutuwa.
A cewar rahoton, a Najeriya, yara 20,695 masu shekaru sifili zuwa shekaru tara ne suka kamu da cuta mai karya garkuwar jiki a shekarar 2020 – ko kuma yaro daya a duk minti 30 wanda ya kamu.
Sabuwar kwayar cutar HIV da AIDS ta Global Snapshot ta yi gargadin cewa tsawaita cutar ta COVID-19 tana kara zurfafa rashin daidaiton daya dade yana haifar da cutar kanjamau, yana jefa yara masu rauni, matasa, mata masu juna biyu da masu shayarwa cikin haɗarin rasa rigakafin cutar ta HIV ayyukan.
Babban Daraktar UNICEF Henrietta Fore, tace, “Cuta mai karya garkuwar jiki ta shiga shekaru goma sha biyar a cikin bala’in da duniya ke fama da shi wanda ya yi wa tsarin kiwon lafiya fiye da kima tare da hana yin amfani da ayyukan ceton rai.
“A halin da ake ciki, hauhawar talauci, matsalolin lafiyar hankali, da cin zarafi suna ƙara haɗarin kamuwa da yara da mata. Sai dai idan ba mu himmatu wajen magance rashin daidaiton dake haifar da cuta mai karya garkuwar jiki ba, wanda yanzu COVID-19 ya tsananta, muna iya ganin yara da yawa sun kamu da cuta mai karya garkuwar jiki da kuma karin yara sun yi asarar yaki da AIDS. “